Page 15 - Demo

15Y TẾSỐRANGÀY1801052024NHIỀUTHÁCHTHỨCĐẶTRADOGIÀHOÁDÂNSỐNHANHÔngLê ThanhDũng
ố-Cục
ếtrưởng
ếCục
ếDânsố(Bộ Yụ
tế)chobiếtg
Thế kỷ XXIđượcgọilà thếkỷgià hóadânsố Năm2011Việt Namchính thức bước vàogiaiđoạngià hóadânsố với876triệu người
ốở tuổi60+chiếm11%dânsố(năm2011) Năm2019 tỷlệgià
ố hóa tănglên119%dâng
số Năm2022cảnướccó khoảng1258 triệu
ố NCT(chiếm khoảng
ế12%dânệ
số)Theodự báog
đến năm2030NCTở nước ta khoảng
ố18 triệuchiếm175%dânsố tứclàcứ6ngườidân thìcó hơn1 NCT.TheocơsởdữliệudâncưdoBộCôngancungcấpđếnngày9/2/2023cảnướccóhơn161triệucông
ếdântừ60tuổitrởlênệg
chiếmg
gần17%sốdânTrongđótừ60-dưới70tuổilàhơn94triệu
ổngười;từ70-dưới80ệ
tuổihơn41triệu
ổngười;từ80-dưới90ệ
tuổihơn19triệu
ổngười;từ90đếndưới100ệ
tuổilà623221người;từ100tuổitrởlênlà41048người
ốDự báođếnnăm2050cong
sốnàysẽtănglênhơn25%Đáng
ố nói nước talà mộttrongg
số nhữngquốc
ấgia
ấcó tốcđộgià hóa nhanhg
nhất thếgiới
ểTrong
ấ khicác nước phátg
triểnmấtg
nhiều thập kỷ
ểcó nước hàngthế kỷ mớiập ỷ,
chuyển
ốđổi từgiaiđoạngià hóadânsốsanggiaiđoạndânsốgià(nhưPháp115năm; Australia73 năm) nhưngở Việt Namchỉ khoảng
ễ26 nămGSTS NguyễnĐìnhCử-nguyên Viện
ấề trưởng
ề ViệnDânsốvàcácệ
vấnệ
đề xã hội(Đại
ế họcKinh tếquốcdân)
ổchoạ
biếtNgười
ốcao tuổi(NCT)ở nước tag
sốđông
ếlà nữgiới và nữđơnthâng
Đến tuổi85 trởlênsốcụbàcaogấp hơn2lầnsốcụôngCùng
ếố vớiđó NCTở nước tachủyếug
sốngở nông thônđasốkhôngcó thu nhập thườngxuyênổnđịnh
ốDựa
ố trênsốliệu
ốdo Tổngcụcự
Thống
ỗ kêcôngệ
bố trung
ố bìnhmỗi NCTcó12 nămg
sốngchungvới bệnh tậtMặcdù một bộphận
ốlớn NCT vẫncósức khỏepậ
tốt nhưng nhiều NCT,đặc biệtlànhững người
ốởđộ,
tuổicao hơnđang phảiđối mặt với những vấnđềsức khỏe và khó khăncầnđược hỗ trợ
ổTheoợ
TổngcụcDânsố tuổithọ trung bìnhcủa người
ổ ViệtNamlà736 tuổig
tuổi thọcủaNCT nữcao hơn namgiới(761so với711) Tuổi thọ người ViệtNamcao nhưng không khỏemạnhBìnhquân
ế NCTở ViệtNam mắc3q
đến4 bệnh khônglây nhiễm Trongđó khoảng485% NCT bị viêm khớp
ấđaudây thần kinh hoặc
ế thấp khớp;409% bị tăngặ
huyết
ểáp;375% bịđau nhứccơg
thể(thường xuyên);303% bịđaulưng
ề mạn tính;188% bị bệnhg
về tiêu hóa…Ngoài ra mô hình bệnh tậtởnước ta nóichung
ổ vàở NCT nóiriêng
ểđang
ể thayg
đổi nhanhchóngg
chuyển từ mô hìnhchủ yếulàbệnhlây
ế nhiễmsang mô hìnhchủy
yếu
ễlà những bệnh khônglây
ắy
nhiễm NCT nước ta thườngg y
mắcnhiều bệnhcùng một
ắlúc trungbình mỗi người
ốg ộ
mắc3 bệnh phảiđiều trịg
suốtđời Tình trạng
ế bệnhtật
ốđãảnh hưởnglớnạ
đếnđờiậ
sống tâmlýcác hoạtđộngsinhhoạt hằng
ồ ngày vàsự hòa nhập
ểcộngg
đồngcủa NCT.Chưaập
kểcác bệnh
ề mạn tính khiến NCTcầnệ
nhiều thờigian
ềđiều trị
ố haythậmchí phảig
điều trịsuốtđờiNCTcũng
ổ phảisửdụng
ốđến50%g
tổng
ếlượng
ấụg
thuốc;
ầ nênchiphí y tếcaoợg
gấp
ổ7-10;
lầnso vớingười trẻg
tuổiMặcdù phầnlớn NCTởnước tasốngchung vớigiađìnhđược người thânchămsócnhưng
ổ trong xu hướng,
chuyển
ềđổi mạnh từgiađìnhg y
truyềnthốngsanggiađình hạt nhân vaitrògiađình với NCTgiảm,
dầnconcáisống xacách và bận rộnhơnđặc biệtlà tốcđộ tăng
ốnhanhcủa nhómdânộ
sốcao tuổinhất(≥80 tuổi) vàsốlượngcáccụ thọ từ100)
tuổi trởlênđãđặtra nhucầuchămsócdài hạnchoNCT ngàycànglớnTSBSy g
Nguyễn Trung Anh-Giám đốc Bệnh viện Lão khoaTrung ương PhóChủ tịch Hội
ếLão khoa Việt Namcho biết Mộtnghiêncứucủa Bệnh
ổ viện với610người trên80ệ
tuổi tạiSócSơn HàNộicho thấy,có tới3361%ngườigóa bụa;82% người
ầsống
ầmột mình; 2797% ngườicần trợgiúp trongcác hoạt độngcơ bản(ADL)
ầ như vệsinhcá nhân mặc(
quần
ểáo đi vệsinhdi,
chuyển
ố đạiq
tiểu tiện
ầ không tựchủăny,
uống;90%ệ
cần trợgiúp trongcác hoạtđộngcósửdụngcôngcụdụngcụ(IADL) nhưsửdụng điện thoạimua bán nấuăndọndẹp nhàcửagiặtgiũ,
quầnáosửdụngphương tiệngiao thôngHỆTHỐNGCHĂMSÓCSỨCKHOẺỆ
CHƯAĐÁPỨNGNHUCẦUTheoôngLê ThanhDũngNhucầuchămsócsức khỏeNCTcủa nước tađang khôngngừnggia tăng Theoquyluật tựnhiên khi tuổicàngcaosức khỏevà nănglực nội tạicàng
ếsuygiảm
ố Tuy nhiên thực
ếg
tế hiện nayhệ thốngcơsở y tếchưa đáp ứngđược nhucầuchămsócsức khoẻcủa NCT. Năm2023cả nướccó110 bệnh việncấp Trung ương
ấ vàcấp tỉnhcó khoaLão khoag
(cấp
ấTrung ươngchỉcóduy(
nhất1Bệnh việnLão khoa);y
gần
ồ1000khoa khám bệnh
ốcó); g
buồng khámriêng hoặcệ
bố trí bàn khám riêngdànhcho NCT;10183giườngđiều trị nội trú ưu tiêncho NCT.Nhânlựcchămsóc ngườicaotuổichủ yếudựa vào người nhàCácy
điềudưỡng bácsĩchuyên
ếkhoalão khoacòn mỏngy
thiếukiến thức vềlão khoaBêncạnhđócáccơsở y tếchủ yếu tập trung vào khámchữa bệnhcho NCT,chưa pháttriển theo nguyên,
tắc kết hợpdự
ềphòng nâng
ồcaosức khỏeợp ự
điềutrị phụcg
hồichức năng vàchămsócgiảm nhẹ Tạicácg
tuyến
ế xã/phường
ố– nơi NCT trựcy
tiếp
ấsinhp
sống và tiếp
ếcận nhanhp
nhất vớidịch vụ yp
tế thìchỉcó người
ầkhámsức khỏe bang
đầu nóichung khôngcó bácsĩ khámlãokhoa riêng và mộtsố trạm y tếkhôngcó bácsĩHiện tại bộ mônlão khoađãđược thànhlậpở mộtsố trườngđại học ydược trongcả nướcchương trìnhđào tạosinh viênđakhoa vàsauđại học vềlão khoađãđượcđưavàoápdụnghainămnay.Tuynhiênchưacóchươngtrìnhkhung
ểhoặc
ềgiáotrìnhg
chuẩnđểđàotạoặ
vềlãokhoatrongchươngtrìnhđạotạobácsĩđakhoabácsĩgiađìnhhoặcbácsĩnộikhoachươngtrìnhđàotạoliêntụcvàchươngtrìnhđàotạochuyênkhoalãoChưacóquyđịnhvềđàotạoliêntụcđểnângcaokiếnthứcvềchămsócsứckhỏeNCTchocánbộytế-ôngLêThanhDũngnóiMột thựcg
tế kháclà hiện nay,người
ốchămsóccho NCT khi bịg
ốm phổ biến nhấtlà vợ hoặc
ếp
chồngcủa họ(408%)ặ
tiếp theolàcon trai(307)congái(131%) NCT nam(611%)cóxu hướngcó ngườichămsóclàvợcủa họ Trong khi nữ(361%)báocáocon trai họlà ngườichămsócchính Tỷlệ NCT đượcchămsóc bởi vợ
ổ hoặcchồnggiảmdầntheo tuổi và tỷlệcon trailà ngườichămsóc tăng
ế theo tuổiThực tế NCTcó nhucầusửdụngcácdịch vụchămsóc hỗtrợ xã hộichuyên
ồsâuởcảgiađìnhcộngy
đồng và trongcáctrung tâm bảo trợ xã hộicơsởchămsóc NCT. Tuy nhiên vớiáplựcgia tăngcủay
nền kinh tếthị trườngconcháu bận rộnlotoancuộc,
sống
ố phầnlớn NCTtuy không
ềg, p
muốn xagia
ốđìnhnhưngg
đều nghĩg
rằng
ốsống
ấ trongnhàdưỡnglãolàg
tốtg g
nhấtTuy nhiên Trung tâmdưỡnglãocho NCTcủa Việt Namlạichưa bắt kịp mứcđộgià hóadânsố này.
ế Tại Việt Namcùng vớixuy
thếgià hóadânsố và nhucầuchămsóccho NCTdầnđượcgiatăng hệ thống nhàdưỡnglão tưnhânở Việt Namđược rađời từnăm2001Hiện
ầ nay, toànquốcđãcó khoảngệ
gần60cơsởchămsóc tư nhân riêngHà Nộiđãcógần20cơsởViệc thiếucácchuyên khoalão khoaởcơsởảnh hưởngđếnviệcchămsóc vềsức khỏechoNCT,chưađáp ứngđược nhucầugia tăngcủa NCT. Trong khiNCT không biết nênlựachọn
ếcácdịch vụchămsóc nhưọ
thếnàocho phù hợpBởi việc
ế táchgiađìnhconcháuđểệ
đến vớiviện
ềdưỡnglãoở24/24 khiếnệ
nhiều NCT nghi ngại(Cònnữa)Tuổithọdânsốtănglàmộttrongnhữngthànhtựutolớnvềpháttriểnkinhtế-xãhộivàchămsócsứckhỏengườidâncủaViệtNamTuynhiêngiàhóadânsốdiễnravớitốcđộnhanhđặtranhữngtháchthứcrấtlớnvềsựcầnthiếtphảithayđổihệthốngansinhxãhộilaođộngviệclàmvuichơigiảitrí,…đặcbiệtlàhệthốngchămsócsứckhỏengườicaotuổiđangcónhiềukhoảngtrốngKhámtưvấnsứckhoẻmiễnphíchongườicaotuổihuyệnMêLinh(HàNội)ẢnhDuyTuânHỆ THỐNGCHĂMSÓCSỨCKHỎEBAN ĐẦUTHẢOHƯƠNGNướctahiệncógần17triệungườicaotuổichiếmgần17%dânsốcảnước,trongđócóhơn26triệungườihơn80tuổi Trongkhidânsốđanggiàhóanhanhtỷlệngườicaotuổisẽcòntiếptụctăngnhanhcầnđiềukiệnchămsócsứckhỏethìhệthốngcơsởytếnhưbệnhviệncácchuyênkhoavềlãokhoahệthốngchămsócsứckhoẻbanđầuởcáccấp…lạichưađápứngđược