Page 43 - Demo
P. 43
Hồi
ch
rà
Tếnhỏ,nóiđếnTết,lũtrẻconchúng tôi thích lắm Nhìn lên bờrào,hễthấycây xươngrồngănTếtlàchúngtôilạikháonhau“SắpđếnTếtrồiđấyThựcratheolẽtựnhiêncứsắptớimùaxuâncâycỏhoaláđềutưngbừngtrổhoanảylộcCâyxươngrồngcũngvậy,nhữngdịpấy,trênmỗináchgai, xươngrồnglạinhúramột“mâmxôi-cáinụhoabéxíutrònnhưmâmxôi,chúngtôiđinhninhđấylàcâyxươngrồngănTết,vàcónghĩalàsắpđếnTếtcủaconngười,rồimáchnhaumộtcâuđầyháohức“SắpđếnTếtrồiđấy-dịp ấy thường làvào khoảng ngoàiRằmthángChạpLớptrẻsaunàyngheđếncâu“hàngTết phân phốithìlạlắm,chảhiểumôtêgì Nhưng lứa chúng tôi thì thấm thía lắmĐólànhữngkỷniệmkhôngthểmờ phaitrong kýứcThường là mỗi khiTếtđến, mỗi hộ giađìnhxãviênlạiđượcmuamộtsốhànghóathiết yếuđểănTết,đólàhàngphânphối Danh sách hộ gia đình được Đội sảnxuấtđưalênHợptác xã,Hợptác xãđưasangỦybanduyệt,đóngdấurồichuyểnchoCửahànghợptácxãmuabánChịnhân viên bán hàng cứ theo danh sách đómà bán, đố ai có thể mua đến hai lần hoặcmuahơnHàngTếtđượcmuagồmHaigóichèHồngĐào,mộtgóithuốcláSầmSơn,haibaodiêmThốngNhất,nửachaidầu hỏa dùng để thắp đèn, một chai nướcmắmvàmộtchairượumíaRượumíalàthứ rượuđược làmtừ bã míado nhà máyđường thải ra,uống thấy toàn mùi míaVàcứđếnTết,Hợptác xãlạimổlợnvàchiacho xãviêntheonhânkhẩu,mỗikhẩuđượcđộhai,balạnggìđóNhàđông người năm, sáu nhân khẩu thì đượccân hơncân Nhà neo người,chỉ haiôngbàgiàchẳnghạnthìđượcmộtmiếngvừa lòng bàn tay. Nhưng Hợp tác xã cũngchỉbánchonhữnghộnàođãthựchiệnđầyđủnghĩavụvớitậpthể.Nghĩavụđólàmỗinămmộtlaođộngchính-ngườitrongđộtuổilaođộng-phảicóđủmộttrămtámhayhaitrămngàycônggìđấylàmcôngđiểmởHợptácxã,rồimỗihộlại phải đóng cho Nhà nước hai mươi lămcânthực phẩm,chủ yếulàthịtlợnhoặcngan gàquyđổiGia đình tôi thuộc diện neo người Mẹtôimấttừlúctôimớiđầytuổi,chịlớntôithìđilấychồngxatỉnhbênanhtrailớnthìđithanhniên xung phongđangởtuyếnlửaQuảngBìnhỞnhàcònbabốcontôivàanhkếtôithìđangtuổitrẻconnghịchđấtlêlaThàytôidobịsứcép của bom Mỹ nên đau yếu quanh nămdođókhôngthểcóđủđượcmấytrămngày công lao động Hợp tác xã, nên cũngkhôngđượchưởngcáiquyềnlợiđượcchia mấylạngthịtlợnđểănTếtChiều30nămấy,tôithấythàycứđimộtlúclạivề ngồithừ raMộtlúclạiđi(toànđibộchứlàmgìcóxeđạp)Nhánhem rồi mà thày vẫn chưa về, hai anh emđànhthắpđèndọn bữacơm lèotèo mấymiếng xu hào luộc chấm mắm ăn bữa Tấtniên Mãiđến gầnchín giờđêmthày mớivềThàyngảcáimẹtranémxuốngxâuthịt lợn độ bốn năm lạngThày lúi húi tháithái,chặtchặtÁnhđènvàánhlửabếphắtlên,gươngmặtthàyvẻrạngrỡhẳnHai anh em chúng tôi ngồi bên cạnh, háohứclắmThàykhẽnhắc“Ngồi xêrakẻoche hết ánh đènThế là nhà tôi cóTếtSống
dài
rằng
cha xa nhà đã qua một thời giandàiđủđểtôinhậnramộtđiềurằngthờiđiểmnỗinhớnhànhớchamẹ,nhớkhuvườntuổithơắpđầykỷniệmdậylêntrongtôinhiềunhất,cồncàovàmãnhliệtnhấtchínhlànhững ngàyTếtĐólàkhinhữngtianắngyếuớtđủgọivề một ban mai tươi mớiVà làn mưaXuânđãdễchịuhơnkhônglàmđấttrờixám xịt lại Không gian ấy đưa tôi về ngàyxưanơitôicùngvớituổithầntiênnáonứcbắtđầungóngchờngàysẽmangđến bên mình nhiều nhất yêuthươngĐólànhữngngàytôivàbạnbèđếntrườngdướicáilạnhđãkhôngcòntêtáitrênconđườnglàngvừakhôráosaucảmộtmùalộibùnlầyđếnnửabắpchânđoạn nào không lầy thì trơn tuột, phải bấuchặt mười ngón chân xuống mặtđấtvẫncòn lo trượt téChúng tôi bắt đầu bànvớinhauvềsựchuẩnbịđónTếtcủamình,khoevớinhauvềchậuhoavạnthọđãchớmnhữngnụđầutiênTôithườnglàkẻthấtthếnhất,đếnlúcđómớicuốngquýtđi xinhàng xómhoặcmấyđứabạn“dưdảmộtvàicâyhoamóngtay,màogà một bụi cẩm tú mai và chiết mấy cànhvạnthọ,haymấykhómthượcdượcvềtrồngtrướcsânnhàThếlàsauđó,buổisángnàocũngkhôngcầnmẹgiụcvẫndậytừrấtsớmđểxemcôngtrìnhcủamìnhđãcókếtquảgìchưaTôivàemgáiđãreolênvuimừngkhinhữngchiếcnụ bé tí mong chờ đã rón rén nhú lên giữabàntay xanhvạnthọNỗináonứctrongtôivàchắcchắntrongemgáitôinữanhưđược nhân lên gấp bội lầnĐólàngàytrêngươngmặtmẹtôigiãnranhữngnếploâuMẹnhìnchúngtôicườibảo“ĐimayquầnáoTếtđicácconCó lẽ trẻ em giờ đây, nhất là trẻ emthành phố luôn đầy đủ mọi thứ không thểcảmnhậnđượcniềmsungsướngvôbờđangtràodângtronglồngngựcđứatrẻnôngthônnhànghèonhưtôigiâyphútấy.Bởichúngtôi,mỗinămchỉđượchailầnmayáoquầnmớiĐầunămhọcvàchuẩnbịTết;màáoquầnTếtcũngchỉlàbộquầntâyáotrắngvải xoahoặckháhơnlàvảikatêđểtậndụngmặcđihọcluônTôivẫnnhớmẹđãkhôngthểcóđược chiếc áo hồng bằng vải xốp (thứ vảigiờ chẳng còn ai mặc nữa) vì quá đắt, màchỉ may một bộ đồ bằng vải bông ép màutím hoa cà Bộ quần áo ấy giờ mẹ vẫn giữtrong tủ đồ cũ như một nhắc nhớ dịu êmĐólàngàymảnhvườnsaunhàlấplánh hoa chanh Ôi Tuổi thơ tôi đã gắn vớivườnchanhấyquánhiềukỷniệmVườnchanhmàđâuchỉcóchanhNàoraubồngót,mồngtơi,raudềnSaunhữngđợtmưavườnxanhmướtTôicùngmẹcắtrau từ chiều hôm trước để sáng ra tôi độixuốngchợbándướicáinắngrụtrècuốiđôngTiềnbánđược,mẹsẽchotôimộtítđểbỏvàoconlợnđấtđặtdướigầmgiường Đến cậnTết, tôi sẽ mở ravà muachotôi,choemgáimộtchiếcvòngđeotaybằngnhựahaycặpnơbuộctócthật dễ thươngGiờ ngồi nhớ lại mới thấyhạnh phúc ngày xưa sao mà bé nhỏ, xinhxắn quá chừngVà ngay lúc này đây, hiệnrõtrướcmắttôilàhìnhảnhmộtbécontócchấmvaithìthầmgiữavườnchanhđangnhẹhươngthanhkhiết“Rathậtnhiều trái, chanh nhé, anh yêu chanh thậtnhiềuBéconơiBaogiờtalạiđượcquayvềthơ ngâyĐólàngàytôicảmnhậnrõnhấtkhôngkhímùa Xuânđãlenvàotừnghơithởcủacỏcây,vạnvậtĐểgiờđây,khicầm trên tay tuổi mình, biết mỗi khi xuânđếnlạimangtheomộtnỗiáingạiXuânthì,tôivẫnkhôngthểngăntôitrongtrẻolạkỳ,lạirạorựcbângkhuângmộtmùangóngTếtthầntiênLÂMBẰNGNhớ những mùangóng đợi Tết ngày xưaChiều Ba mươi năm ấy.ẢnhMinhhọaPHẠM TUÂN(Trường ĐH Sư phạmKỹ thuậtTP HồChí Minh)ẢnhMinhhọa4445